Hướng dẫn nghe tiếng Anh A – Z

Để giao tiếp tốt tiếng Anh thì nghe là kỹ năng đầu tiên và quan trọng đối với bất cứ ai

Chúng ta đã nghe thấy mọi người than thở quá nhiều rằng:

- Chẳng hiểu sao, tôi chăm chỉ mà nghe tiếng Anh vẫn kém

- Thật khó chịu khi nghe mà chẳng hiểu gì

- Họ nói tốc độ nhanh quá còn tôi thì muốn bắt kịp cũng không nổi ...

Và rất nhiều những bức xúc khác nữa mà người học gặp phải trong quá trình luyện tập kỹ năng này. Nhưng sự thật thì không phải như vậy đâu ?

Bạn sẽ sớm bỏ cuộc hoặc tiến bộ rất chậm nếu vẫn giữ những suy nghĩ này !

Nếu thế thì phải làm gì? 

Tốt nhất nên bắt đầu từ câu hỏi này, trong suốt 5 năm qua tôi có cơ hội gặp gỡ các chuyên gia ngôn ngữ hàng đầu trên thế giới, được làm việc và trao đổi cùng họ rồi trải nghiệm trong các lớp học thực tế. Tôi đã giúp được rất nhiều bạn từ mất gốc trở nên nghe nói tự tin, có được việc làm tốt trong các công ty nước ngoài.

Đừng hiểu nhầm, tôi không có ý khoe khoang mà chỉ muốn bạn biết rằng: kể cả bạn đang có vốn tiếng Anh rất kém hoặc thậm chí "Zero" đi chăng nữa, bạn vẫn có thể nghe tốt tiếng Anh. Tôi sẽ có hướng dẫn chi tiết ở phần giữa để bạn có thể dễ dàng thực hiện được.

Nhưng trước hết, tôi muốn nhấn mạnh việc loại bỏ tư duy cũ, niềm tin giới hạn là rất quan trọng, Nhiều người nghĩ rằng phải rất thông minh mới giỏi được ngôn ngữ? Không phải như vậy đâu.

Bạn có thấy rất nhiều người dân tộc , họ không thông minh, không có điều kiện đến trường để học tiếng Anh như chúng ta từ bé, rồi sách này từ điển kia. Nhưng tại sao vẫn nghe nói giỏi?

Đến những Chú, Bác lái xe ôm thế hệ 6x, 7x mà vẫn có thể nói rất trôi chảy?

Tôi cũng tò mò như bạn đi tìm lời giải đáp cho những câu hỏi trên, và thật may mắn khi tôi biết tới thuyết "Thụ Đắc Ngôn Ngữ" của Tiến Sĩ Stephen Krashen (chuyên gia ngôn ngữ hàng đầu thế giới). Ông đã chỉ ra những sai lầm nghiêm trọng mà người học mắc phải, sau đó là những phương pháp khoa học đã được chứng minh tính hiệu quả.

Điều tôi muốn chia sẻ với bạn ở đây, đó chính là 2 câu nói trích dẫn trong bài diễn thuyết của ông trước hội đồng dạy và học ngôn ngữ:

Trước khi bắt đầu vào phần thực hành, tôi muốn bạn hiểu và loại bỏ 3 sai làm dưới đây để tăng trưởng kỹ năng nghe nhanh chóng:

SAI LẦM ĐẦU TIÊN - NGHE KHÔNG HIỂU VẪN NGHE

Thứ nhất, bạn nghe mà không biết mình đang nghe cái gì. Điều này thường xuyên xảy ra, nhất là khi bạn mới học tiếng Anh hoặc vốn từ vựng quá ít. Nếu bạn nghe một từ (cụm từ, câu) nào đó lần đầu tiên, bạn hoàn toàn không có một ý tưởng hay khái niệm nào về cái mà bạn nghe được.

Khi bạn nghe mà không hiểu từ mình nghe được nghĩa là gì, diễn tả hiện tượng hay hành động nào, thì cho dù bạn có nghe 100 lần, bạn cũng không hiểu được từ đó.

Dĩ nhiên, sẽ có bạn nói rằng “Tôi có thể suy đoán từ ngữ cảnh, từ những cái nghe được để hiểu nghĩa”, hoặc “Tôi có thể nhìn hình ảnh để đoán nghĩa”… Điều này hoàn toàn đúng với những bạn có khả năng nghe tương đối.

Nhưng nếu bạn nghe rất kém, nghe một đoạn audio 300 từ, không có video hay hình ảnh minh họa, hơn 60% từ vựng trong đó bạn mới nghe lần đầu… thì dù có nghe hoài, nghe mãi, nghe đi nghe lại cả chục lần cũng khó mà hiểu được.

TIẾP THEO, BẠN NGHE MỘT NỘI DUNG QUÁ ÍT LẦN

Chẳng hạn, hôm nay bạn luyện nghe và nghe được 1 từ mới là “bản lĩnh”. Nhưng trong 3 tháng sau đó, bạn không nghe thấy từ “bản lĩnh” được nói đến thêm bất kỳ lần nào. Lúc này, khi nghe thấy từ “bản lĩnh”, bạn sẽ thấy quen quen nhưng không hiểu được “bản lĩnh” nghĩa là gì. Đó là vì bạn nghe 1 từ mới quá ít lần trong thời gian ngắn, nên bộ não không ghi nhớ lâu được.

THỨ 3, BẠN PHÁT ÂM SAI NÊN NGHE KHÔNG HIỂU

Ví dụ, bạn biết cái tủ lạnh được viết là “cái tủ lạnh”, thế nhưng bạn lại đọc là “Cái hủ chạnh”. Khi đó, trong não bạn chỉ hình dung ra hình cảnh cái tủ lạnh khi nghe người khác nói “cái hủ chạnh”. Còn khi người khác nói “cái tủ lạnh” thì não bạn không hiểu người ta đang nói cái gì, dẫn đến bạn không nghe được.

Đến đây, bạn đã hiểu rõ nguyên nhân tại sao chưa nghe giỏi tiếng Anh rồi chứ?

Tôi biết, bạn có thể sẽ lo lắng nhưng điều này không cần thiết. Ngày trước tôi cũng đã từng như thế, trải qua nhiều giai đoạn phát triển ngôn ngữ từ sinh viên khối A (kém tiếng Anh) cho đến khi tự tin giao tiếp và phiên dịch cho chuyên gia nước ngoài. 

Điều chúng ta cần làm bây giờ là:

- Đánh giá đúng trình độ của bản thân

- Lựa chọn nguồn tài liệu phù hợp

- Luyện tập theo phương pháp hiệu quả

Nghe có vẻ hơi phức tạp, nhưng tôi sẽ làm cho nó dễ hiểu qua hình ảnh và đồng thời cung cấp cho bạn nguồn tài liệu dồi dào ngay bên dưới. Bạn hoàn toàn có thể bắt tay vào luyện tập được luôn.

TRƯỚC HẾT, HÃY ĐÁNH GIÁ ĐÚNG TRÌNH ĐỘ HIỆN TẠI

Đối với những người mới bắt đầu học thì bạn có thể bỏ qua bước này, còn những ai đã học được một thời gian rồi thì tốt nhất nên nhờ người giỏi tiếng Anh và am hiểu về phương pháp kiểm tra giúp.

Thường thì mỗi bài test không dài quá 30 phút. 

Bạn có thể tham gia vào chương trình Test tiếng Anh 0đ của chúng tôi hàng tuần cùng giảng viên nhiều năm kinh nghiệm.

TIẾP NỮA, LỰA CHỌN NGUỒN TÀI LIỆU PHÙ HỢP

Bạn có thể tìm thấy rất nhiều tài liệu tốt, nhưng điều quan trọng nó phải thực sự phù hợp với trình độ của bạn.

Nếu bạn mới bắt đầu học tiếng Anh, hãy đơn giản chọn những bài nghe dễ hiểu và người nói phát âm rõ ràng.​

Bạn không cần quá nhiều tài liệu để rồi ngập lụt trong nó như nhiều người. Với 3 bộ tài liệu dưới đây, nó đủ để giúp bạn vượt qua giai đoạn đầu và hình thành được khả năng nghe cơ bản. 

1.Basic Tactics For Listening - Chiến lược luyện nghe cơ bản

Sách gồm 24 bài, mỗi bài mô tả một đề tài liên quan đến cuộc sống và những trải nghiệm của cả người lớn lẫn thanh thiếu niên. Các đề tài trong Tactics for listening được chọn lựa kỹ và thường được sử dụng trong giao tiếp, gây hứng thú cho người học. Tactics for listening bao gồm nhiều hoạt động bổ ích và lý thú nhằm giúp học sinh luyện nghe một cách hiệu quả.

Trong Tactics for Listening, học sinh sẽ thực hành nghe nhiều cách nói khác nhau: nói chuyện thân mật, hướng dẫn, chỉ đường, yêu cầu, mô tả, xin lỗi và gợi ý. Những kỹ năng nghe cần thiết được thực hành xuyên suốt bài học. Những kỹ năng này bao gồm việc nghe những từ then chốt, những chi tiết và ý chính, nghe và rút ra kết luận, nghe những quan điểm, nghe câu hỏi và trả lời, nghe, nhận biết và nắm bắt thông tin.

2. Listening Practice through Dictation 1

Listening Practice Through Dictation gồm 4 cấp độ. Các bài nghe cơ bản được thiết kế cho những người học tiếng Anh như một ngôn ngữ thứ hai khác nhau. 

Những hội thoại dễ nghe ở cấp độ 1 rất phù hợp cho giai đoạn này.

3. Original English 

Đây là cấp độ đầu tiên được thiết kế bởi Tiến Sỹ AJ Hoge trong bộ DVD Effortless English. Bạn sẽ tìm thấy những câu chuyện hài hước, vốn từ vựng gần gũi với cuộc sống thường ngày. Đặc biệt bạn có thêm nguồn cảm hứng, năng lượng khi nghe phát âm rõ ràng với tốc độ chậm của người kể.

Bạn có thể sẽ cần khoảng 2 - 3 tháng để vượt qua giai đoạn 1 hoặc có thể lâu hơn một chút. Sau  đó tiếp tục luyện tập với cấp độ nâng cao hơn.

ĐỐI VỚI TRÌNH ĐỘ TRUNG BÌNH

- Developing Tactics For Listening - Chiến lược nghe phát triển với những hội thoại tiếng Anh thực, tốc độ nói được đẩy nhanh hơn, mở rộng thêm lượng từ vựng.

- Flow English - Tiếng Anh trôi chảy, cấp độ 2 trong bộ Effortless English 

- Listening Practice Through Dictation 2 + 3

​

​

DÀNH CHO TRÌNH ĐỘ NGHE KHÁ GIỎI

- Expanding Tactics For Listening - Chiến lược nghe mở rộng, các bài nghe thiết kế về chủ đề thực khác nhau trong cuộc sống. 

- Bộ Real English với tốc độ nhanh, từ lóng và thành ngữ nhiều sẽ giúp bạn giao tiếp như một người bản xứ.

- Listening Practice Through Dictation 4

​

​

Sau khi có được nguồn tài liệu phù hợp, tới bước này bạn cần nắm được phương pháp luyện tập đúng để mang lại hiệu quả cao. 3 dạng dưới đây tương ứng với từng giai đoạn.

DẠNG 1 - DỄ NGHE CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU

Cách nghe chọn đáp án sẽ khiến bạn thoải mái hơn khi nghe, đặc biệt với những người vốn từ vựng ít và phát âm còn chưa chuẩn thì nó thực sự hiệu quả.

BƯỚC 1: Bạn đọc hiểu yêu cầu bài và nghe 1 - 2 lần để làm quen

"Mọi người đang nói về những môn thể thao và tập thể dục. Nghe và đánh số bức tranh". 

BƯỚC 2: Sử dụng nút PAUSE khi cần và chọn đáp án đúng (đánh số)

Luyện nghe chủ động đòi hỏi bạn cần tập trung vào bài luyện tập, có thể khi nghe do phát âm sai hoặc gặp từ mới bạn không nghe được hết. Nếu chưa hiểu rõ, bạn có thể căn cứ vào từ khóa để lựa chọn và nếu không nghe được gì có thể bỏ qua rồi chuyển qua bước tiếp theo.

BƯỚC 3: Check Transcipt và tra từ mới hoặc phát âm 

Phần này rất quan trọng, bạn sẽ hiểu những gì bạn nghe và chọn được đáp án chính xác phù hợp với yêu cầu của bài.

BƯỚC 4: Nghe sâu (lặp lại) thêm 1 - 2 lần nữa trong ngày

Các chuyên gia ngôn ngữ đều chỉ ra rằng, người học cần học sâu để nhớ lâu hơn là học nhiều thứ cùng một lúc. Bởi thế mà với mỗi bài nghe đã hiểu, hãy sao chép chúng vào điện thoại và nghe thêm trong ngày nhé.

Thật tuyệt, bạn đã kiên nhẫn đọc đến đây ! 

DẠNG 2 - NGHE PHẢN XẠ

Cách này tăng đồng thời cả nghe và nói, nó đã được chứng minh trên toàn cầu. Cả thế giới có hàng triệu người thành công nhờ áp dụng phương pháp này kể cả trước đó họ rất kém tiếng Anh.

Tuy vậy, để chuyển sang giai đoạn này bạn cần phải trang bị được khả năng phát âm tốt, nghe cơ bản và thêm vốn từ vựng nữa sẽ đạt được hiệu quả cao.

Và đây là cách thành hành nó:

BƯỚC 1: HIỂU NỘI DUNG CÂU CHUYỆN

- Nghe File Audio 1 - 2 lần làm quen với bài học

- Nghe File Vocab tìm hiểu từ mới

- Gạch chân và tra từ mới còn lại trong file TEXT

BƯỚC 2: THỰC HÀNH PHẢN XẠ

Nào ! hãy liên tưởng tới cách một đứa trẻ học ngôn ngữ. Có phải chúng phát triển tư duy ngôn ngữ rất nhanh khi tiếp nhận những câu hỏi và hồi đáp lại thông tin mỗi ngày?

Trong bước này, bạn cũng sẽ mô phỏng lại quá trình tưởng tự qua phần thực hành Mini-story. Tác giả sẽ đặt ra nhiều câu hỏi liên tục xoay quanh một thông tin nhằm giúp bạn xây dựng tư duy ngôn ngữ hiệu quả.

Chú ý, khi luyện tập cần duy trì trạng thái năng lượng đỉnh cao, cảm xúc tốt để trả lời to và rõ ràng sau mỗi câu hỏi. 

Luôn nhớ rằng, luyện tập và thực hành cần đi sâu chứ không phải cứ nhiều là được. Kể cả khi bạn đã hiểu nội dung của bài rồi thì vẫn cần thực hành trả lời ít nhất 1 tuần liên tục cho tới khi bạn có thể trả lời đúng thông tin và thật nhanh.

Thật nhanh nhé.

WOW !

Tiếp nữa, sẽ là dạng nghe nâng cao dành cho những ai đã có vốn tiếng Anh chắc. Nó cần khá nhiều thời gian, nỗ lực đấy.

Bạn vẫn còn muốn nghe tiếng Anh tự tin chứ?

Tốt rồi ! Thật ra thì mỗi ngày bạn dành ra khoảng 30 phút đến 1 tiếng là được.

ĐẦU TIÊN, BẠN HÃY NGHE AUDIO VÀI LẦN MÀ CHƯA LÀM GÌ CẢ

Cũng như 2 dạng trên thì bạn nghe như thế để có sự chuẩn bị và làm quen với giọng nói, từ vựng trước khi tập trung luyện tập.

Bước quan trọng ngay dưới bạn không thể bỏ qua:

NGHE VÀ TẠM DỪNG LẠI SAU 1 - 3 CÂU ĐỂ CHÉP LẠI

Oh, như thế có lâu quá không?

BƯỚC 3, CHECK LẠI XEM CHỖ NÀO CHƯA NGHE ĐƯỢC

Tìm hiểu nguyên do giúp bạn xác định được vấn đề:

- Có phải là từ mới?

- Phát âm thì sao?

Vậy là bạn đã hoàn thành xuất sắc bài viết này để hiểu rõ và có được tất cả những hành trang thiết yếu trong tay chinh phục tiếng Anh rồi nhé. 

Thực hành mỗi ngày với nguồn tài liệu kết hợp phương pháp đúng sẽ giúp bạn chinh phục kỹ năng này hiệu quả. Đó là một quá trình !

ĐĂNG KÝ NHẬN TRỌN BỘ TÀI LIỆU NGHE CHỦ ĐỘNG